Эх орноо хайрлах нь эцэг эхээ хайрлахаас улбаатай...

Би гэгч энэ хорвоод хүмүүний алтан төрлийг олж мэндлэхдээ эхийн хайр энэрэл шингэсэн ангир уургийг амталхаас урьтаж эх орныхоо ариун тунгалаг агаараар нь хамгийн түрүүнд ундаалсийм...Бага балчир наснаас өдий хүртэл ээж минь намайг хайр энхрийлэл дунд хүний дайтай хүн болгон хүмүүжүүлжээ...Хүн бүр л арван сар хэвлийдээ тээж төрүүлсэн ээждээ хайртай байдаг шиг эх орондоо ч мөн хайртай байдаг. Учир нь эхийн цагаан сүү, эх нутгийн агаар ус хоёроор өв тэгш ундаалж хүний зэрэгт хүрсэн болохоор тэр байх гэж боддог...Эх орноо хайрлахыг би зөвхөн “Эх орондоо хайртай” гэж хоосон ярихаас арай өөрөөр ойлгодог. Унасан газар угаасан усандаа эзэн шиг эзэн нь байж ширхэг чулуу, атга шороо, дов толгод, уул ус, урсах гол мөрөн, ундаалах рашаан булаг, ан амьтан бүгдийг нь хайрлан хамгаалахаас эхэлдэг байх гэж ойлгодог.

“Эрдэнэт буурлаа хайрлаагүй бол

Эх орноо хайрлах нь юу л бол”

гэж Очирбатын Дашбалбар агсан эцэг эхээ хайрлах хайр, эх орноо хайрлах хайр хоёрыг энгийн үгээр гайхалтай сайхан зүйрлэн бичсэн байдаг билээ. Энэ бүхнээс ингээд харахад эх орноо хайрлах хайр нь яахын аргагүй эцэг эхээ хайрлах хайраас улбаатай гэдэг нь харагдаж байгаа юм.

Бага байхдаа ээжээсээ хэсэгхэн хугацаагаар холдоход л ээжийгээ үнэхээр их санадаг байж билээ. Одоо бодоход ээждээ ямар их хайртай яг тэр чинээгээрээ их санадаг байждээ...Харин сүүлд том болсон хойноо эрдмийн мөр хөөж нутгаасаа гараад эх орноо үнэхээр их санаж байснаа, хүний нутгаас эх орноо үнэхээр их хайрлаж байснаа тодхон санаж байна...Тэр л үед би эх орондоо ямар их хайртайгаа харь хол хүний нутагт байхдаа л хамгийн ихээр яс махандаа шингэтэл ойлгосон юм...Санана гэдгийг би хайрын илрэл гэдгийг тэгэхэд ухаарсан юм...

“ Төрсөн эх мэт биднийг ундаалж, хооллосон эх орноо хайрлах нь ариун үүрэг юм” гэсэн нэрт зохиолчийн агуу үгийг ХҮН БҮР СЭТГЭЛ ЗҮРХЭНДЭЭ САНАЖ ЯВАГ...