2010/08/07

Шадар ван Хотгойдын Чингүнжав... (1710-1757)

Чингүнжав бол хотгойдыг захирч байсан Чингисийн алтан ургийн боржигон овгийн хиад ястан хүн юм...Тухайн цаг үед дэлхийн хамгийн том хүчирхэг гүрнүүдийн нэг болох манж чин гүрний эсрэг, Монголын ард түминй тусгаар тогтнол, эрх чөлөөний төлөө тэмцэн босч, манжийн хаанаас өөрийнхөөө эсрэг 10 гаруй зарлиг буулгуулан ихэд сандарган тэвдүүлсэн, энэ тэмцлийнхээ төлөө үр удмаараа хядуулсан хүн юм...Мөн түүнйи бослогыг дэмжиж байсан 2 дугаар богдыг хүртэл манжийн тал хүрээнээс гаргалгүй нарийн хараа хяналтанд байлгаж байгаад хожим бослого дарагдсаны дараа жанжаа хутагтыг явуулж богдод хор өгж хорлуулсан байгаа юм..энэ үед богд 37 хон настай байж...2 дугаар богд нь өндөр гэгээн Занабазарын орыг эзэлсэн Монголын шарын шашны тэргүүнээс гадна эхийнхээ талаар Чингүнжавтай төрлийн хүн байжээ... Зөвхөн хамаатан гэдгээрээ бус тусгаар тогтнолынхоо төлөө сэтгэл зүрхээрээ зүтгэлээрээ нэгдэн нийлж байсан хүмүүс ажээ...Мөн Чингүнжавыг дэмжиж байсан Засагт хан, Түшээт хан нар бүгд учир битүүлгээр нас байржээ...Мөн төрөл төрөгсөд болох 80гарсан эх, 22 настай эмэгтэй дүү, 10 настай охин Цэрэнжид, эхнэр, 5 настай хүү Бари, гурван нялх охин болон их хүрээний ойролцоо сууж байсан их хүү цэвээнжав болон удаах хүү 2-ийг нь эхнэр хүүхдүүдийнх нь хамт баривчлан төмөр гинжээр гинжлэн торонд хийж, бээжинд аваачин 3-11 нд цаазалсан байна...Харин 5 настай Бари хүүг нь амьд үлдээсэн боловч төл удалгүй 2 жилийн дараа учир битүүлгээр нас барсан байна...
Чингүнжавын мэндэлсний 300 жилийн ой энэ өдрүүдэд тохиож буй билээ...Энэ хүний талаар бага байхаасаа л их сонсч бахархаж шүтэж ирсэн гэхэд хилсдэхгүй биз...Чингүнжавын үхлийн талаар олон таамаг,домог яриа байдгийн байналээ...81н зоосоор түлж алсан түүнээс нь болж манжийн хааны хатнаас цоохор биетэй хүүхэд төрсөн, бас модон илжгэнд хадуулж үхсэн гэх мэтчилэн...Муусайн манжууд Монголын минь хамаг л сайхан эрэлхэг аавын хөвгүүдийг харгис хэрцгийгээр алхыг нь алж, хордуулахыг нь хордуулж,үр удмаар нь юу ч үгүй хүйс тэмтэрч байжээ...Одоо харин өөрсдөө үйлийн лайгаа эдэлж, манж гэж үндэстнээс одоо юу ч үлдсэнгүйдээ...
Мөнх тэнгэр байгаа цагт эрэлхэг зоригт Монгол хөвгүүд үеийн үед төрсөөр байх болно...
Эх сурвалж : Internet...Мөн өөрийн өчүүхэн мэдлэгээс хальт оруулав...

1 comment:

  1. их чухал мэдээлэл байна.

    ReplyDelete